The Compleat Housewife

print this page

Eliza Smith, The compleat housewife; or, Accomplish'd gentlewoman's companion.

The compleat housewife; or, Accomplish'd gentlewoman's companion, being a collection of upwards of five hundred of the most approved receipts in Cookery, Pastry, Confectionary, Preserving, Pickles, Cakes, Creams, Jellies, Made Wines, Cordials. With copper plates curiously engraven for the regular Disposition or Placing the various Dishes and Courses. And also Bills of Fare for every Month in the Year. To which is added, a collection of above two hundred family receipts of medicines ; viz. Drinks, Syrups, Salves, Ointments, and various other Things of sovereign and approved Efficacy in most Distempers, Pains, Aches, Wounds, Sores, &c. never before made publick ; fit either for private Families, or such publick-spirited Gentlewomen as would be beneficent to their poor Neighbours. By E- S-.

Londyn, 1727 (1 wydanie), 1730 (4 wydanie), 1773 (18 wydanie)

Jedna z najbardziej popularnych anglojęzycznych książek kucharskich. Po raz pierwszy wydana w 1727 r. w Londynie. W 1750 doczekała się już czternastego (!). Była to również pierwsza książka opublikowana na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych. Wydrukowano ją w Willamsburgu w stanie Virginia w 1742 r.

W książce tej znajduje się pierwszy znany przepis na keczup. Co ciekawe, nie zawierał w ogóle pomidorów, ale głównie cebulę a ponadto sardele, chrzan, wino i przyprawy korzenne.

Książka jest opatrzona szczegółowym indeksem.

Przepis na keczup

"Weź butlę o szerokim otworze, wlej do niej półkwartę najlepszego octu z białego wina; następnie włóż dziesięć lub dwanaście obranych i świeżo potłuczonych szalotek; następnie weź ćwierć półkwarty najlepszego białego wina; pogotuj to trochę; włóż w to dwanaście lub czternaście umytych i oskrobanych sardeli i rozpuść je w winie. Gdy ostygnie, włóż wszystko do butli; następnie weź jeszcze ćwierć półkwarty białego wina i włóż w nie kwiat muszkatołowy, pokrojony w plastry imbir, kilka goździków, łyżkę pieprzu ziarnistego świeżo zmielonego. Zagotuj wszystko przez chwilę; gdy prawie ostygnie, wkrój prawie całą gałkę muszkatołową i nieco skórki cytrynowej, i podobnie włóż dwie lub trzy łyżki chrzanu. Zamknij to szczelnie, i przez tydzień wstrząsaj jeden lub dwa razy dziennie. Po tym czasie można go używać. Jest on dobry do sosu rybnego, lub innych pikantnych i aromatycznych dań; można do niego dodać czysty płyn pochodzący z grzybów."

Źródła internetowe:

  • Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, Londyn 1730
  • EN.1730.01.021 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1730.01.146 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1727.01.353 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1730.01.367 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1730.01.383 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1727.01.381 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1727.01.377 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730
  • EN.1730.01.017 Eliza Smith, The Compleat Housewife, wyd. IV, 1730