Medieval

print this page

Z wieków średnich zachowało się do dnia dzisiejszego kilkadziesiąt manuskryptów zawierających przepisy kulinarne. Większość z nich dotyczy kuchni dworskiej.

Niektóre ogłaszali sami nadworni kucharze, np. Guillaume Tirel - autor Le Viandier. Jest to jeden z najwcześniejszych i najbardziej znanych zbiorów przepisów kulinarnych pochodzący z ok. 1395 r. Co ciekawe, najwcześniejsza wersja manuskryptu pochodzi z ok. 1300 r. czyli blisko 10 lat przed narodzinami Tirela.

La Viandier to jeden z to jeden z najbardziej znanych zbiorów przepisów kulinarnych doby średniowiecza obok łacińskiej Liber de Coquina z początku XIV w. i angielskiej Forme of Cury z 1390 r. Ostatnia pozycja to jeden z najstarszych znanych manuskryptów o gotowaniu napisany po angielsku. Ma formę pergaminowego zwoju z cielęcej skóry, zawiera 196 receptur i jest przykładem powiązania między średniowieczną medycyną i sztuką gotowania. Jego autorem jest najprawdopodobniej kucharz króla Ryszarda II.

Z kolei Gospodarz paryski (Le Ménagier de Paris) – pochodzący z końca XIV wieku to rękopis zawierający oprócz porad dotyczących prowadzenia domu, także bogaty zbiór przepisów kulinarnych i pierwsza książka kucharska dotyczącą kuchni mieszczańskiej.

Z XIV w. pochodzi katalońska Libre de Sent Sovi - zachowała się w dwóch rękopisach – z Walencji i z Barcelony. Zawiera przepisy na zupy, pieczenie, sosy i desery a nawet na dania z owoców morza. Autor z nazwiska nieznany, był kucharzem Edwarda II. Ponieważ opisywane potrawy mają charakter śródziemnomorski, a nie angielski, przypuszcza się, że był Katalończykiem. W 2010 r. ukazał się polski przekład Libre de Sent Sovi

Wynalazek druku przyczynił się do rozpowszechnienia książek, także kucharskich. Pierwszy drukowany zbiór przepisów zamieszczony został w traktacie De honesta voluptate et valetudine Bartolomea Platiny z 1470. Jego autorem jest Martin da Como - nadworny kucharz kardynała Ludovica Trevisana.

Dwadzieścia lat później, w 1490 r, wydano pierwszą niemiecką książkę kucharską Kuchenmeisterey.

Pierwszą kobietą, która wydała książkę kucharską była Anna Wecker (Weckerin) z Bazylei.