Adres: ul. Słowackiego 8, 87 – 100 Toruń
Telefon: +48 (56) 622 66 42
Adres WWW: WWW: www.ksiaznica.torun.pl
Do zadań Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej - Książnicy Kopernikańskiej, kierowanej przez mgr Teresę E. Szymorowską, st. kustosza dyplomowanego należy:
- gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie materiałów bibliotecznych służących obsłudze potrzeb informacyjnych, edukacyjnych i samokształceniowych, zwłaszcza dotyczących wiedzy o własnym regionie oraz dokumentujących jego dorobek kulturalny, naukowy i gospodarczy;
- pełnienie funkcji ośrodka informacji biblioteczno-bibliograficznej, organizowanie obiegu wypożyczeń międzybibliotecznych, opracowywanie i publikowanie bibliografii regionalnych, także innych materiałów informacyjnych o charakterze regionalnym;
- badanie stanu i stopnia zaspokajania potrzeb użytkowników, analizowanie stanu, organizacji i rozmieszczenia bibliotek oraz formułowanie i przedstawianie organizatorom propozycji zmian w tym zakresie;
- udzielanie bibliotekom pomocy instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej;
- sprawowanie nadzoru merytorycznego w zakresie realizacji przez powiatowe i gminne biblioteki publiczne zadań określonych w art.27 ust.5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach;
- popularyzacja książek i czytelnictwa wśród wszystkich grup społecznych, ze szczególnym uwzględnienim osób chorych, niepełnosprawnych i w podeszłym wieku;
- opracowywanie opinii i analiz dotyczacych funkcjonowania sieci bibliotek publicznych województwa, szczegółnie pod kątem zaspokajania potrzeb czytelniczych, informacyjnych i edukacyjnych różnych grup społecznych;
- gromadzenie, opracowywanie i publikowanie materiałów informacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem kolekcji historycznych i materiałów dotyczących regionu;
- koordynowanie działań oraz udzielanie pomocy merytorycznej samorządowym bibliotekom publicznym województwa kujawsko-pomorskiego;
- organizowanie doskonalenia zawodowego pracowników bibliotek samorządowych województwa;
- prowadzenie prac naukowo-badawczych;
- pełnienie funkcji informacyjnych i edukacyjnych;
- współdziałanie z bibliotekami innych sieci, instytucjami naukowymi oraz organizacjami i stowarzyszeniami w rozwijaniu potrzeb edukacyjnych, czytelniczych, kulturalnych i informacyjnych społeczeństwa;
- współpraca z bibliotekami i organizacjami w kraju i za granicą w zakresie doskonalenia organizacji i działalności merytorycznej bibliotek publicznych na terenie województwa.
Zbiory Biblioteki na dzień  31.12.2009 r.
- Książki 667.781 woluminów
- Czasopisma 101.392 egzemplarzy
- Zbiory specjalne 62.961 jednostek
Struktura Biblioteki:
DYREKCJA
 Dział Finansowo-Księgowy
 Radca Prawny
 Samodzielne Stanowisko ds. Osobowych i Socjalnych
 Samodzielna Sekcja ds. BHP i P-poż.
 Samodzielne Stanowisko ds. Obrony Cywilnej i Ochrony Danych Osobowych
 Dział Kontroli i Analiz
 Archiwum Zakładowe
 PION MERYTORYCZNY
 Dział Gromadzenia i Opracowania Zbiorów Nowych
 Dział Wydawnictw Ciągłych
 Dział Udostępniania Zbiorów
 Wypożyczalnia
 Czytelnia Główna
 Magazyn Główny
 Dział Zbiorów Specjalnych
 Dział Informacyjno-Bibliograficzny
 Sekcja Informacji
 Sekcja Bibliografii Regionalnej
 Dział Współpracy i Promocji
 Filie Biblioteczne
 Dział - Ośrodek Czytelnictwa Chorych i Niepełnosprawnych  
 PION ZARZĄDZANIA INFRASTRUKTURĄ
 Dział Administracyjno - Eksploatacyjny
 Dział Ochrony Zbiorów
 Dział Informatyczny
Historia
Książnica  Kopernikańska (d. Książnica Miejska im. Mikołaja Kopernika) została  utworzona 19 lutego 1923 r. Biblioteka posiada księgozbiór o charakterze  regionalnym.
Podstawą utworzenia Biblioteki było połączenie w jedną całość czterech dużych kolekcji  książek z następujących instytucji:
- Biblioteki Rady Miasta (Rathsbibliothek zu Thorn), działającej od XVI w. z kolekcją zbiorów dotyczących historii Torunia i Prus oraz zbiorów z zakresu prawa,
- Biblioteki Gimnazjum Akademickiego (Gymnasialbibliothek zu Thorn) założonego w 1594 r.. Zbiory gimnazjum dotyczyły nauk filologicznych, geografii, medycyny, teologii. Ponadto zgromadzono tam komplet druków z toruńskiej oficyny wydawniczej od roku 1569,
- Biblioteki niemieckiego Towarzystwa Kopernikańskiego (Bibliothek des Coppernicus-Vereins für Wissenschaft und Kunst zu Thorn) założonego w 1854 r., która zgromadziła zbiory kopernikanów i literatury z zakresu astronomii
- Biblioteki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, działającego od 1875, które przekazało Książnicy Miejskiej m.in. księgozbiór księdza Stanisława Kujota, emigracyjne zbiory kapitana Józefa Zielińskiego oraz kolekcją druków chełmińskich Walentego Fiałka.
Biblioteka została otwarta dla publiczności 10 grudnia 1923 roku w gmachu Towarzystwa Naukowego w Toruniu, udostępniając zbiory liczące ok. 100 tys. woluminów. Do II wojny światowej biblioteka gromadziła wyłącznie zbiory o charakterze naukowym. Ich udostępnianie odbywało się na miejscu, a tylko w szczególnych przypadkach wypożyczano je na zewnątrz.
Pierwszym Dyrektorem Biblioteki był Zygmunt Mocarski, który postarał  się także o regionalny egzemplarz obowiązkowy,  położył duży nacisk na  wymianę wydawnictw, pozyskiwanie darów od instytucji i osób prywatnych  oraz dubletów z innych bibliotek.
Od połowy września 1939 roku  Książnica Miejska im. Kopernika przeszła pod zarząd niemiecki i władze  okupacyjne przekształciły ją w Stadtbucherei (Bibliotekę Miejską).  Tymczasowym zarządcą Biblioteki Miejskiej został Wilhelm Kerber, w lutym  1940 roku dyrektorem mianowano Ottona Freymutha. W 1944 roku Niemcy  rozpoczęli przygotowania do ewakuacji do Marburga najcenniejszych  archiwaliów i muzealiów toruńskich, w tym także zasobów Biblioteki  Miejskiej - 36 skrzyń z najwartościowszymi obiektami. kolekcje zabytkowe  powróciły w 1947 roku dzięki celowo pozostawionym spisom przez  Freymutha, którego uhonorowano tablicą pamiątkową w 85-lecie powstania  Książnicy.
W marcu 1945 roku uruchomiono czytelnię dla mieszkańców Torunia oraz rozpoczęto organizowanie filii bibliotecznych na terenie miasta. Dyrektorem biblioteki została Janina Przybyłowa. W 1973 r. dzięki wieloletnim staraniom dyrektora Alojzego Tujakowskiego, Książnica została przeniesiona do własnego, specjalnie dla niej zaprojektowanego i zbudowanego budynku przy ul. Słowackiego 8
Książnica Kopernikańska w Toruniu prowadzi działalność  edukacyjno-popularyzatorską, promując książkę i czytelnictwo poprzez  organizowanie prelekcji, spotkań z autorami, konkursów, wystaw, lekcji  bibliotecznych dla różnych grup odbiorców, także podczas corocznie  odbywającego się w Toruniu Festiwalu Książki, Festiwalu Nauki i Sztuki  oraz Europejskich Dni Dziedzictwa. Książnica Kopernikańska przygotowuje  także Festiwal Literacki 4 Pory Książki, realizowany we współpracy z  Instytutem Książki oraz program Literatura na Kółkach. Toruńska  biblioteka rozwija również regionalną sieć Dyskusyjnych Klubów Książki.  Przy bibliotece działa Fundacja Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.
Zobacz także:
Dorożyński , Ryszard Andrzej
 do góry
 do góry         
        

