- Budowa
- 1901
Opis
Krakowska siedziba Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, zwana Pałacem Sztuki, zbudowana w latach 1898-1901 według projektu Franciszka Mączyńskiego. Architektura gmachu jest w pewnym stopniu wzorowana na pawilonie wystawowym Wiedeńskiej Secesji, jednak bardziej tradycyjna. Na kamiennym cokole wznoszą się dwie kondygnacje, artykułowane pilastrami w porządku wielkim. Fasada znajduje się od strony zachodniej. Główne wejście poprzedza rodzaj portyku flankowanego jońskimi kolumnami i zwieńczonego szczytem. Najbardziej oryginalnym elementem jest fryz obiegający budynek, przedstawiający zmienne losy artysty. Zaprojektował go Jacek Malczewski, a wykonał Jan Iwan z Wiednia pod nadzorem Włodzimierza Tetmajera. Fryz rozpoczyna się na ścianie północnej, skąd w dwie strony rozchodzą się dwa pochody – po stronie wschodniej przedstawiający życie artysty odnoszącego sukces, po stronie zachodniej tego, którego Sztuka ugięła i złamała. Na elewacjach, we wnękach, umieszczono popiersia wybitnych polskich artystów, w tym Jana Matejki i dodane w 1957 r. popiersie Stanisława Wyspiańskiego.