Popławski Marceli

Muzyk, kompozytor, dyrektor Konserwatorium Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego (PTM) w Toruniu. Związany z Toruniem do 1932 r. należał do Konfraterni Artystów.

Data urodzenia: 1882

Miejsce urodzenia: Pieńkówka, pow. jampolski, Podole, Rosja

Data śmierci: 1948 r., Łódź


Urodzony w rodzinie ziemiańskiej, syn Gustawa Popławskiego i Klementyny z Leszczyńskich.


W okresie pobytu we Francji grał w kilku orkiestrach i komponował. W 1912 r. rozpoczął działalność pedagogiczną jako profesor klasy skrzypiec w szkole muzycznej Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Jarosławiu nad Wołgą. W 1917 r. wyjechał do Kijowa, gdzie między innymi z Jarosławem Iwaszkiewiczem, Mieczysławem Szpakiewiczem oraz Stanisławem Kwaskowskim utworzył teatr "Studyo", w którym był kierownikiem muzycznym i kompozytorem.


Do Torunia przybył w 1921 r. Zamieszkał wówczas przy ul. Bydgoskiej 26 w pensjonacie "Zofijówka" dr Kazimiery Żuławskiej, wdowy po pisarzu Jerzym Żuławskim. Pensjonat ów był rodzajem salonu literackiego. Oprócz Popławskiego mieszkali w nim również reżyser teatru toruńskiego Mieczysław Szpakiewicz, scenograf i malarz Feliks Krasowski, aktorzy i reżyserzy Michalina Szpakiewicz, Stanisław Dąbrowski oraz Władysław Helleński .


W 1921 r. Popławski powołany został przez Komisariat Rządu na stanowisko kierownika muzycznego Teatru Narodowego w Toruniu.


O swojej pracy w teatrze toruńskim napisał w 1921 r. artykuł pt. O muzyce w teatrze słów kilka (w: Trzechlecie Teatru Narodowego w Toruniu)


W latach 1923-1930 pełnił funkcję dyrektora Konserwatorium, dyrektora artystycznego PTM i kierownika klasy skrzypiec. Dzięki jego staraniom o uzyskanie przywilejów i subwencji dla placówki, w 1925 r. Konserwatorium PTM zostało zaliczone przez Min. WRiOP do wyższych uczelni artystycznych pod nazwą "Konserwatorium Muzyczne Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego".


Popławski brał czynny udział w organizowaniu przez PTM publicznych koncertów muzycznych wykonywanych przez uczniów i pedagogów z Konserwatorium. Cieszyły się one zawsze dużym zainteresowaniem, a sam Popławski pisał o nich recenzje i sprawozdania w prasie pomorskiej, zamieszczał artykuły popularyzujące życie i twórczość kompozytorów polskich, wygłaszał odczyty i referaty.


W 1932 r. Popławski opuścił Toruń i zamieszkał w Równem.


W 1934 r. objął stanowisko asesora biura personalnego Warszawskiej Dyrekcji PKP i równocześnie referenta muzycznego okręgu warszawskiego Kolejowego Przysposobienia Wojskowego


W latach 1935-1939 utworzył i prowadził reprezentacyjną orkiestrę symfoniczną kolejarzy


W okresie okupacji był urzędnikiem cukrowni w Guzowie pod Żyrardowem, dodatkowo grał po kawiarniach i restauracjach.


Po wojnie został dyr. Szkoły Muzycznej w Pabianicach, profesorem klasy skrzypiec Instytutu Muzycznego w Łodzi oraz członkiem orkiestry Instytutu. Był też prezesem Koła Łódzkiego Związku Kompozytorów Polskich.


Dorobek kompozytorski Popławskiego liczył ok. 250 pozycji, jednak większość zaginęła w latach I i II wojny światowej. Poza operą obejmował wszystkie gatunki muzyki, m.in. 2 poematy symfoniczne, 3 koncerty skrzypcowe, koncert na harfę, 3 kwartety oraz liczne ilustracje muzyczne do niemal całego repertuaru teatralnego i szereg drobniejszych kompozycji instrumentalnych i pieśni.


Zmarł w Łodzi, gdzie został pochowany na Starym Cmentarzu Katolickim przy ul. Ogrodowej.


Wykształcenie:
Do 1900 - I Gimnazjum Klasyczne w Żytomierzu, dodatkowo prywatne lekcje gry na skrzypcach i nauka kompozycji
1900-1903 - politechnika w Kijowie
1903 - wydział prawa na uniwersytecie w Kijowie
1903-1907 - szkoła muzyczna w Kijowie (dyplom muzyka)
1908 - dyplom kompozytorski z odznaczeniem w klasie Maxa Regera oraz dyplom wirtuozowski w klasie skrzypiec, Lipsk
po 1908 - studia kompozycji u Wincentego d`Indy w Paryżu, następnie u Aleksandra Głazunowa w Petersburgu


Bibliografia:
Przybyszewski K., Popławski Marceli Feliks, [Hasło w:] Mikulski K. (red.), Toruński Słownik Biograficzny, T. I, Towarzystwo Miłośników Torunia, Toruń 1998, s. 203-204.
Muzyczne Archiwum Pomorza i Kujaw,


Zobacz także:

do góry