Chrzanowski Wiktor

Artysta nieprofesjonalny, malarz, rzeźbiarz

Data urodzenia: 23 XII 1946

Miejsce urodzenia: Toruń


Wiktor Chrzanowski malarz, rzeźbiarz, twórca nieprofesjonalny od urodzenia związany jest z Toruniem. Zdolności plastyczne wykazywał już w dzieciństwie, szczególnie ujawniły się w wieku 10 lat po obejrzeniu kolorowego filmu "Podhale w ogniu". Potwierdzeniem jego zdolności były pierwsze nagrody zdobywane na konkursach powiatowych jeszcze w czasie nauki w szkole podstawowej. Z czasem swoje zainteresowania zaczął pogłębiać sięgając do książek i albumów o sztuce profesjonalnej, oglądając filmy na ten temat, uczęszczając na zajęcia kółka plastycznego działającego przy Towarzystwie Miłośników Torunia. Dwukrotnie, bez powodzenia, zdawał egzaminy wstępne na Wydział Sztuk Pięknych w Toruniu.

Nie zrezygnował jednak ze swoich marzeń. Przyszłość nadal wiązał ze swoją pasją i zdolnościami plastycznymi. Po skończeniu pomaturalnej szkoły w 1972 r. wyjechał na Śląsk, gdzie przez trzy lata pracował jako dekorator w Katowicach i Bytomiu. Tam zafascynował się folklorem tego regionu, odkrył też sztukę ludową, na którą wcześniej nie zwracał uwagi. Zaczął malować postaci z legend śląskich, gwarków, pary Ślązaków. Wrócił jednak do Torunia, gdzie założył rodzinę. Pracował krótko w dekoratorni Teatru im. Wilama Horzycy, a później przez 10 lat w Pracowniach Konserwacji Zabytków, gdzie poznał tajniki wyrobu witraży. Równolegle realizował w domowym zaciszu swoje hobby - malował, rzeźbił, uzupełniał wiedzę na temat sztuki ludowej odwiedzając muzea etnograficzne, czytając literaturę fachową, podglądając prace innych twórców.

W 1979 r. nawiązał współpracę z Cepelią, do której dostarczał wykonane przez siebie rzeźby i małe witraże. W latach 80. brał udział w konkursach na Twórczość ludową województwa toruńskiego, zarówno w kategorii malarstwa jak i rzeźby, na których nierzadko zdobywał nagrody. Wkrótce także na konkursach ogólnopolskich doceniono jego twórczość, zwłaszcza malarstwo. Do bardziej znaczących sukcesów artysty należą czołowe lokaty w "Ogólnopolskim konkursie malarskim im. Teofila Ociepki" w Bydgoszczy. W 1984 r. Wiktor Chrzanowski, z rekomendacji Muzeum Etnograficznego w Toruniu, został przyjęty do Stowarzyszania Twórców Ludowych w Lublinie. W 1990 r. był też stypendystą ministra kultury i sztuki.

Artysta ma szczególny sentyment do rzeźby, jednak przez krytyków cenione jest wyżej jego malarstwo. Maluje najczęściej na płycie pilśniowej farbami olejnymi, na koniec obrazy werniksuje dla wydobycia głębi kolorów. Interesuje się historią Polski. Sięga do historii powstań narodowych, drugiej wojny światowej, czasów Solidarności (np. obrazy Las katyński, Mogiła powstańców, Kolporterki). Często maluje Toruń. W swoich obrazach przywołuje sceny z życia średniowiecznego jak i współczesnego miasta, jego panoramę. Przypomina ważne dla dziejów miasta i państwa polskiego fakty historyczne, jak pierwszy Pokój toruński z 1411 r., zdobycie zamku krzyżackiego w 1454 r. przez mieszczan toruńskich, Wjazd triumfalny Jana Kazimierza do Torunia zimą w 1659 roku czy Powrót Torunia do Macierzy w 1920 r. Podejmuje także tematy związane z życiem dawnej wsi - sielskie pejzaże, radosnych wieśniaków uczestniczących w pracach polowych, w dożynkach, w jarmarkach, w korowodach zapustnych, w weselach itp. Chętnie sięga po wątki biblijne i tematykę inspirowaną tradycyjną ikonografią religijną, poddaje je stylizacji ludowej, opatrując przy tym własnym komentarzem. Ostatnio zainteresował się kulturą i religijnością żydowską, przedstawiając na przykład na swoich obrazach wesele żydowskie, Święto Namiotów, święto Chanuka czy kadysz. Jego prace znajdują się w wielu polskich muzeach: w Toruniu, Warszawie, Radomiu, Bydgoszczy, Częstochowie, Wągrowcu, Majdanku, Łęczycy, a także u prywatnych kolekcjonerów zarówno w kraju jak i zagranicą.

Wiktor Chrzanowski miał dwie wystawy indywidualne – w Muzeum Etnograficznym w Toruniu (1989) i w siedzibie Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie (2009). Prace Wiktora Chrzanowskiego były też wystawiane zagranicą m.in.: w Niemczech i we Włoszech. Obrazy były trzykrotnie wystawiane na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Naiwnej w Verneuil sur Avre we Francji oraz w polskiej edycji tego festiwalu, zatytułowanej "Nikisz-For", w Katowicach w latach 2008-2009.


Zobacz także:

do góry