Chór "Lutnia" jest najstarszym istniejącym do dzisiaj chórem w Toruniu. Został zarejestrowany 17 stycznia 1898 r. Powstał na bazie działającego od 1872 r. zespołu śpiewaczego założonego przy Polskim towarzystwie Przemysłowym. Pierwszym dyrygentem chóru został Dionizy Królikowski, a jego zastępcą Jan Arendt. Od początku angażował się w uświetnianie polskich obchodów patriotycznych m.in.: z okazji 100. rocznicy urodzin Adama Mickiewicza. Chór przygotowywał również wieczorki towarzyskie ku czci Fryderyka Chopina oraz zabawy współorganizowane przez Towarzystwo Przemysłowe, które od początku swojej działalności uważane było przez władze pruskie za organizację polityczną. Kontakty z Towarzystwem Młodych Przemysłowców zmusiły chór "Lutnia" od 1901 r. do kontynuowania swojej działalności jako "Kółko Śpiewacze". Taka sytuacja nie była jednak sprzyjająca dla rozwoju chóru. W 1903 r. postanowiono zerwać wszelkie kontakty z Towarzystwem Przemysłowym, ciągle szykanowanym przez władze. Niedługo później skład chóru powiększył się z 30 do 120 osób. Opłacane składki pozwoliły też na przyznanie stałej pensji dyrygentowi oraz sprowadzenie nut z Warszawy. Nasilona akcja germanizacyjna od 1908 r. polegająca na stałej kontroli policji oraz zakazie swobodnego posługiwania się jęz. polskim wyzwoliło na towarzystwie śpiewaczym jeszcze bardziej patriotyczne reakcje przejawiające się m.in. na zaniechaniu grania niemieckiej muzyki tanecznej na organizowanych przez chór koncertach i zabawach. Od 1911 r. zaczęły się też pierwsze sukcesy artystyczne. Niestety wybuch I wojny światowej przerwał na parę lat działalność chóru. Staraniem Walerii Kraszewskiej w 1916 r. odbył się koncert na "bezdomne niemowlęta w Polsce rosyjskiej". Niedługo później chór "Lutnia" pod batutą Wacława Drążkowskiego wznowił swoją działalność. Okres rozkwitu przypada na okres międzywojenny. Niestety, okupacja hitlerowska ponownie przerwała pracę chóru. Odrodzenie zespołu nastapiło zaraz po wojnie na przełomie 1945 i 1946 r., kiedy kilka osób z dawnego zespołu "Lutnia" wznowiła działalność pod batutą Ludwika Rutkowskiego. Udokumentowaniem artystycznych dokonań chóru stały się nagrania dla Polskiego Radia.
Z chórem współpracowali (poza wymienionymi wyżej) następujący dyrygenci: Bronisław Pięta, Bernard Piątkowski, Jan Ruchniewicz, Jan Marcinkowski, Jan Makowski, Ludwik Rutkowski, Aleksander Dzielicki, Paweł Malinowski, Józef Szurka, Narcyz Wierzbicki, Edmund Klebba, Ewa Marcjan, Marek Pużanowski, Zbigniew Marks, Paweł Jankowski oraz Aleksandra Rogalska. Obecnie repertuar chóru "Lutnia" jest bardzo zróżnicowany. W interpretacji "Lutni" usłyszeć można muzykę dawnych mistrzów, klasyków oraz współczesne utwory o tematyce świeckiej i religijnej, a także patriotycznej. Szeroki wachlarz repertuaru pozwala zespołowi prezentować swoje umiejętności na wielu uroczystościach, konkursach i imprezach kulturalnych.
Zobacz także:
do góry 
