Planetarium im. Wł. Dziewulskiego

Adres: ul. Franciszkańska 15/21 87-100 Toruń

Telefon: tel. /056/ 622-60-66 (kasa) tel. fax /056/ 622-50-66 (sekretariat)

Adres WWW: www.planetarium.torun.pl


Status prawny:
Obiekt kulturalny w strukturze Fundacji Przyjaciół Planetarium i Muzeum Mikołaja Kopernika.
Struktura:
Dyrektor Zarządzający – zarządza i reprezentuje Planetarium na zewnątrz.
Zespół astronomów – produkcja i odtwarzanie seansów, kreowanie i prowadzenie imprez.
Zespół techniczny – dbałość o właściwe funkcjonowanie budynków i sprzętu technicznego, techniczne wsparcie dla tworzonych pokazów i eksponatów interaktywnych.
Zespół obsługi widzów – obsługa widzów, kasy biletowej i rezerwacji.
Zespół administracyjny – obsługa administracyjna i marketing.

Toruńskie Planetarium mieści się w zaadaptowanym na ten cel jednym z trzech zbiorników gazu z zespołu dawnej gazowni miejskiej. Dwa z nich zostały rozebrane i zniszczone w 1927 r. Trzeci, ocalały zbiornik został na przełomie lat 80-tych i 90-tych XX w. wyremontowany i od 1994 r. jest siedzibą Planetarium.
Plany utworzenia w Toruniu planetarium pojawiły się już w latach 50-tych XX w. Pomysł narodził się w toruńskim oddziale Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, zrzeszającego astronomów amatorów. Realizację tego przedsięwzięcia rozpoczęto jednak dopiero pod koniec lat 80-tych, gdy udało się pozyskać z Poznania aparaturę do projekcji gwiazd. Proces powstawania placówki wspierała założona w 1990 r. Fundacja Przyjaciół Planetarium i Muzeum Mikołaja Kopernika w Toruniu. To właśnie ta organizacja przejęła Planetarium w zarządzanie i samodzielnie prowadzi je do dziś. Stało się to możliwe dzięki pozyskanym przez Fundację w 1993 roku środkom finansowym z Fundacji Współpracy Polsko – Niemieckiej. Fundusze te przeznaczono na wyposażenie Planetarium w niezbędny sprzęt techniczny, meble, a przede wszystkim montaż i uruchomienie projektora gwiazd firmy Zeiss. Natomiast, budowę i renowację budynku Planetarium sfinansowała z własnych środków Gmina Miasta Toruń.
Planetarium zostało otwarte 17 lutego 1994 r., a pierwszy publiczny pokaz odbył się dwa dni później, w rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. Patronem toruńskiego Planetarium został Władysław Dziewulski, astronom, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, współzałożyciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach pod Toruniem.
Dziś, toruńskie Planetarium należy do najciekawszych i najliczniej odwiedzanych planetariów nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Jest też jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Torunia i regionu. Dotychczas, astronomiczne pokazy obejrzało 2,6 mln osób (stan na dzień 31.12.2010). Najlepsze w historii były lata 2008, 2009 i 2010 kiedy pod kopułą zasiadało ponad 180 tys. widzów rocznie. Dodatkowo, frekwencja w interaktywnej sali Orbitarium wynosi ponad 50 tys. osób rocznie (2009 – 2010).
Centralne miejsce na sali planetarium zajmuje projektor gwiazd Zeiss, wiernie odtwarzający obraz kilku tysięcy gwiazd na kopule o średnicy 15 m, imitującej sklepienie niebieskie. Projekcję uzupełnia zestaw kilkudziesięciu rzutników slajdów i projektorów efektów specjalnych. To one właśnie tworzą systemy panoram i all-sky, pozwalając na pokrywanie obrazem całej kopuły Planetarium. Rozwiązania te umożliwiają przedstawienie wszystkich zjawisk i obiektów astronomicznych widocznych z Ziemi oraz zaprezentowanie wielu efektów specjalnych. Sala projekcyjna może pomieścić 196 widzów.
Od lipca 2005 r. w budynku Planetarium funkcjonuje także sala Orbitarium. To interaktywna wystawa, która pozwala na sterowanie modelem (w skali 1:2) sondy kosmicznej Cassini oraz samodzielne przeprowadzanie  doświadczeń ilustrujących zjawiska zachodzące we Wszechświecie.
Trzecią atrakcją będzie kolejna wystawa interaktywna pn. „Geodium”, której otwarcie zaplanowano na jesień 2011 r. Będzie ona poświęcona Ziemi jako planecie.
Planetarium organizuje także spotkania i pokazy obserwacji nieba przez teleskop. Jako Centrum Popularyzacji Kosmosu pełni ważną funkcję edukacyjną, służąc swym programem szkołom i placówkom wychowawczym. Tematyka prezentowanych seansów obejmuje cały zakres wiedzy astronomicznej i pokrewnych jej dyscyplin. W ofercie znajdowały się też seanse muzyczne.
Dyrektorem instytucji jest nieprzerwanie od lipca 1993 r. Lucjan Broniewicz, historyk, laureat Nagrody Prezydenta Miasta Torunia (1996), Złotej Karety „Nowości” (2000) i Feliksa „Gazety Wyborczej” (2003), nagrodzony przez Prezydenta Torunia medalem Thorunium (2004).



Nagrody i wyróżnienia:
2009 – „Odkrywca” - Nagroda Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla interaktywnej sali  Orbitarium
2010 – Najlepszy Produkt Turystyczny – certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej

Najważniejsze wydarzenia cykliczne organizowane przez instytucję:
Mistrzostwa Rakiet Wodnych – impreza plenerowa w ramach Festiwalu Nauki i Sztuki
Obserwacje nieba przez teleskop – impreza plenerowa w ramach Festiwalu Nauki i Sztuki





Zobacz także:

do góry