|
Monuments of
Architecture of Kujavia-Pomerania Voivodeship, Poland
Zabytki architektury województwa
kujawsko-pomorskiego
|
| Lokalizacja: Chełmno,
Stare
Miasto.
Kamienica
położona
jest
w
zwartej
zabudowie, w południowej pierzei Rynku, pod numerem 5. |
|
| Datowanie:
XIII/XIV w., XVI-XVII w. |
| Technika,
materiał: Budynek murowany z cegły, tynkowany. |
|
Historia:
Prawdopodobnie na przełomie XIII/XIV w. zbudowano na działce
obejmującej obecne numery 5 i 6 wolnostojący budynek, ustawiony
kalenicowo. W literaturze był on czasem mylnie identyfikowany z Dworem
Artusa. W rzeczywistości był to budynek (dom kupiecki) o przeznaczeniu
handlowym, bez funkcji reprezentacyjnej właściwej Dworom Artusa. W XVI
lub XVII w. budynek podzielono na dwie osobne kamienice, w związku z
czym zatracił on swoją pierwotną formę. Kolejne przekształcenia budynku
nastąpiły w 1. poł. XIX w. oraz w 1911 i 1930 r. |
|
Kamienica
pod nr 5 przy Rynku w Chełmnie. Pierwotny dom kupiecki, wzniesiony na
przełomie XIII i XIV w. był prawdopodobnie wolnostojący,
dwupiętrowy, z elewacją w górnych kondygnacjach ośmioosiową.
Szczyt wschodni, zachowany do dzisiaj, ale przesłonięty w 2. poł. XIX
w. przez kamienicę pod numerem 4 (jego tylnia strona widoczna jest od
strony podwórza) był schodkowy, dzielony filarkami, z uskokami
zakończonymi półkoliście. Szczyt zachodni natomiast,
przesłonięty w 2 poł. XVIII w., zachował się w sąsiedniej kamienicy nr
6. Oprócz szczytów z najstarszej budowli zachowała się
wschodnia ściana piwnic o wątku wendyjskim, z gotyckimi wnękami
odcinkowymi, a w elewacji podwórzowej wnęki po oknach, w
tym jedna ostrołukowa z przełomu XIII i XIV w. Wewnątrz znajdują
się schody z XVII w. oraz drewniane stropy belkowane - na pierwszym
piętrze bogato profilowany z 2. poł. XVI w., a na II z 4 ćw. XVIII w. Więźba dachowa
pochodzi częściowo z XVI-XVII. Obecna fasada jest czteroosiowa,
powyżej parteru boniowana w tynku, z przejazdem w skrajnej osi
wschodniej. Obecnie kamienica stanowi własność prywatną i nie jest
udostępniona do zwiedzania.
|
|
Bibliografia
- Katalog
Zabytków Sztuki w Polsce, t. 11, Województwo bydgoskie, z. 4, Dawny powiat chełmiński, s. 66-67.
- Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki, Chełmno, Wrocław-Warszawa-Kraków
1991, s. 15, 191.
- Elżbieta Pilecka, Średniowieczne Dwory Artusa w Prusach,
Toruń
2005,
s.
233,
236.
.
|
Fotografie: Piotr
Kożurno
© ICIMSS |
W pobliżu:
|
|
|
