|
Monuments of
Architecture of Kujavia-Pomerania Voivodeship, Poland
Zabytki architektury województwa
kujawsko-pomorskiego
|
Lokalizacja: Chełmno,
Stare Miasto, działka sąsiadująca z murami miejskimi, u wylotu ul.
Toruńskiej, przy zbiegu z ul. Wałową.
|
|
| Datowanie: ok.
1280-1290, część zachodnia i
wieża 1 ćw. XIV w. |
Technika,
materiał: Murowany z cegły, sklepienie drewniane.
|
Historia:
Szpital przy kościele Ducha Św., wzmiankowany w 1311 r., był prowadzony
prawdopodobnie przez zakon
Duchaków (Zakon Kanoników Regularnych od Świętego Ducha). Kościół
został zbudowany w latach około
1280-1290, w pierwszym dwudziestoleciu XIV w. przedłużono go od zachodu
i zbudowano wieżę. W zabudowaniach opuszczonych przez Duchaków
w 1694 r. osiadły siostry miłosierdzia,
które w 1828 r. zostały przeniesione do dawnego klasztoru
benedyktynek. W tym czasie zdesakralizowany kościół pewłnił
funkcję magazynu wojskowego. Na początku XX w. świątynię ponownie
konsekrowano i przywrócono do kultu. Nieużywane zabudowania klasztorne
uległy rozbiórce. Obecnie kościół służy bractwu rycerskiemu w Chełmnie
i jest udostępniony do zwiedzania.
|
|
Budowla
prostokątna, salowa,
poprzedzony od zachodu wieżą na osi. Korpus wydłużony,
przekryty dachem dwuspadowym, wewnątrz sklepiony drewnianą kolebką.
Ostrołukowe okna w elewacji północnej, w liczbie sześciu,
rozmieszczone regularnie, w elewacji południowej zgrupowane w części
wschodniej. Na elewacji tej widoczne liczne otwory maculcowe, ślady
przemurowań i zamurowane otwory po belkach stropowych, świadczące o
istnieniu tu niegdyś przylegających do kościoła zabudowań. W elewacji
południowej znajduje się również zamurowany ostrołukowy,
uskokowy portal. Elewacja wschodnia przepruta jednym wysokim oknem, po
jego bokach pary ostrołukowych blend. Szczyt trójkątny, jego
górna część oddzielona podwójnym fryzem z ukośnie
ułożonych cegieł, powyżej ostrołukowa blenda z wpisaną
trójką mniejszych blend. Wieża na planie kwadratu,
pięciokondygnacyjna, z ukośną przyporą w narożu północnym, w
przyziemiu na osi przepruta ostrołukowym otworem wejściowym,
umieszczonym w uskokowym obramieniu. Nad portalem wysokie rozglifione
okno. Pozostałe kondygnacje rozwiązane podobnie: trójosiowe,
z biforyjnymi oknami pośrodku i blendami po bokach.
We wnętrzu pozostałości malowideł gotyckich. Starsze, z XIV w.,
przedstawiają niezidentyfikowaną postać męską, prawdopodobnie św.
Krzysztofa, nieco późniejsze, z XV w., obrazują sceny
Nawiedzenia oraz Ostatniej Wieczerzy, a także św. Marię Magdalenę
unoszoną przez anioły. |
|
| Bibliografia
|
Fotografie: Piotr
Kożurno,
Marek
Wieczorek
© ICIMSS |
W pobliżu:
|
|
|
