Towarzystwo Miłośników Torunia

Adres: Toruń, ul. Podmurna 93, tomito@poczta.onet.eu

Telefon: 56 622 64 30

Adres WWW: http://www.his.uni.torun.pl/~wn/tomito/index.html


Towarzystwo Miłośników Torunia zostało powołane podczas pierwszego spotkania organizacyjnego 28 maja 1923 r. w Dworze Artusa.


Cele Towarzystwa:
- szerzenie wiadomości o mieście Toruniu
- opieka nad zabytkami miasta
- pomoc w kulturalnym rozwoju miasta


Pierwszym prezesem Towarzystwa Miłośników Torunia został Stefan Michałek, prezydent miasta, wiceprezesem W. Münnich, sekretarzem T. Szutkowski, a skarbnikiem A. Nalaskowski. 6 czerwca 1923 r. powołano do życia trzy sekcje:
- oświatowo-prasowa, której zadaniem było organizowanie wykładów, zbieranie źródeł do dziejów miasta, publikowanie materiałów w miejscowej prasie, przygotowanie własnego wydawnictwa oraz organizacja i szkolenie przewodników
- konserwacji i projektów, której celem była opieka nad zabytkami
- gospodarcza, do której należało przygotowanie obchodów ogólnonarodowych i lokalnych, nadzór nad dekoracją ulic i domów, udzielanie porad w tym zakresie, opieka nad wycieczkami i dysponowanie przewodnikami


W 1924 r. powołano Komisję Statutową, Sekcję Prasową oraz Sekcję Wydawniczą. TO-MI-TO wystąpiło w tym czasie także z propozycją urządzenia galerii obrazów w dawnym zbiorniku gazowym przy ul. Franciszkańskiej oraz wykupienia z rąk prywatnych domu urodzin Mikołaja Kopernika.


Przerwa w działaniu Towarzystwa spowodowana wybuchem II wojny światowej nie skończyła się wraz z nią, trwała do 1957 r. Uchwalono wówczas nowy statut powtarzający w wielu punktach przedwojenne założenia z 1923 r. W 2002 r. uchwalono obecny statut. Celem Towarzystwa jest inicjowanie, podejmowanie i rozwijanie działalności społecznej zmierzającej do rozwoju i popularyzacji miasta Torunia oraz budowanie i umacnianie więzi z nim jego mieszkańców.


Towarzystwo realizuje swoje cele poprzez:
- organizowanie imprez, odczytów, konkursów, wystaw, pokazów
- rozwijanie akcji wydawniczej o tematyce związanej z Toruniem
- nawiązywanie i utrzymywanie łączności z towarzystwami o podobnych celach i formach działania
- podejmowanie innych, właściwych form działalności służących realizacji celów statutowych


W okresie powojennym skupiono się na popularyzacji wiedzy o Toruniu organizując odczyty, prelekcje, konkursy i spacery po mieście. 8 grudnia 1958 r. zapoczątkowano cykl "Wieczory Toruńskie", który trwa do dzisiaj. Pierwszy odczyt wygłosił Stefan Narębski o estetyce miasta. Wśród prelegentów na czoło wysuwają się uczeni z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Polskiej Akademii Nauk - Karol Górski, Konrad Górski, Marian Biskup, Jerzy Maciejewski, Bronisław Nadolski, Stefan Narębski, Wilhelmina Iwanowska, Zenon Hubert Nowak, Stanisław Salmonowicz, Donald Steyer, Jan Szupryczyński, Kazimierz Wajda, Mieczysław Wojciechowski, Jerzy Wojtowicz, Kazimierz Żurowski i inni.
Dużą popularnością cieszyły się także spotkania z cyklu "Poznajmy zabytki Torunia", na których historycy sztuki, archiwiści i bibliotekarze mówili o poszczególnych obiektach, świeckich i sakralnych, białych krukach Książnicy Miejskiej i zasobach dawnego Archiwum Miejskiego, zbiorach Muzeum Okręgowego i zabytkach przyrody. Wśród prelegentów znaleźli się: Helena Piskorska, Irena Janosz-Biskupowa, Karola Ciesielska, Jerzy Frycz, Eugeniusz Gąsiorowski, Cezary Grabowski, Kazimierz Gregorkiewicz, Janina Kruszelnicka, Zbigniew Nawrocki, Jerzy Remer, Bohdan Rymaszewski, Alojzy Tujakowski, Halina Załęska.
Towarzystwo Miłośników Torunia organizuje również konkurs "Czy znasz Toruń?" skierowany dla dzieci i młodzieży, a od 1987 r. konkurs na prace dyplomowe o tematyce toruńskiej.
Od 1959 r. do 1972 r. organizowany był konkurs "Kwiaty sobie i Toruniowi", wznowiony w 1985 r. pod nazwą "Toruń w kwiatach". Konkursy te obejmują okna i balkony, ogródki przydomowe i zbiorowe przy blokach, zakłady pracy oraz całe osiedla, kończy je finał ogólnomiejski, na którym dyplomy i nagrody otrzymują najlepsi. Konkursy wspierały i wspierają finansowo Urząd Miasta, redakcja "Nowości" oraz prywatne firmy.
W końcu lat sześćdziesiątych organizowane były konkursy na najładniejszą witrynę sklepową, które również przyczyniały się do poprawy estetyki miasta.
Największym osiągnięciem Towarzystwa jest "Rocznik Toruński", którego pierwszy tom ukazał się w 1966 r. W 1973 roku na półki księgarskie trafił pierwszy numer "Biblioteczki Rocznika Toruńskiego" pt. "Toruń w opracowaniach literackich. Głosy wieków" autorstwa Janiny Przybyłowej. W 1989 r. Towarzystwo wznowiło tę serię pod nazwą "Biblioteczka Towarzystwa Miłośników Torunia".
W 1998 r. we współpracy z UMK zapoczątkowano serię "Toruńskiego Słownika Biograficznego" pod redakcją prof. Krzysztofa Mikulskiego. Sponsorem wydawnictwa jest Urząd Miasta Torunia oraz Urząd Wojewódzki.
W 1967 r. w celu uhonorowania pracy i dokonań zarówno własnych członków, jak i osób związanych z Toruniem, ustanowione zostały srebrne i złote odznaki, w 1979 r. ustanowione zostało specjalne honorowe wyróżnienie pod nazwą "Złote Astrolabium".
Od 1985 r. wspólnie z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym PTTK, dokonywany jest wybór Przewodnika Roku.
Od 2003 r. przy współpracy z Urzędem Miasta Torunia organizowana jest kwesta poświęcona ratowaniu zabytkowych nagrobków zasłużonych obywateli miasta.
Przy Towarzystwie działa także Koło Krótkofalowców, którego przewodniczącym jest Mariusz Thomas oraz Koło Podgórz, którego przewodniczącą jest Ludmiła Stadnicka-Kozłowska.
Liczba członków Towarzystwa wynosi 140 (Śródmieście 104, Podgórz 19, Krótkofalowcy 17).

Zarząd:

Krzysztof Mikulski - prezes
Karola Ciesielska, Zbigniew Nawrocki - wiceprezesi
Cecylia Iwaniszewska - sekretarz
Anna Ziemlewska - skarbnik
Krzysztof Kopiński, Wiesław Nowosad, Waldemar Rozynkowski, Ludmiła Stadnicka-Kozłowska, Janusz Tandecki, Mariusz Thomas, Agnieszka Zielińska - członkowie


Zobacz także:

do góry